स्वास्थ्य

असार ३०, २०७७ काठमाडौंं – देशभरका केन्द्रीय अस्पताल र केही प्रादेशिक अस्पतालमा आकस्मिक सेवा निःशुल्क गर्ने तयारी थालिएको छ । आगामी आर्थिक वर्ष २०७७/७८ देखि कार्यान्वयन गर्ने गरी कुनै पनि व्यक्ति पैसा नभएर आकस्मिक सेवा लिनबाट वञ्चित नहोओस् भन्ने उद्देश्यले सरकारले प्रारम्भिक आकस्मिक सेवा कार्यक्रम सुरु गर्न लागेको हो । केन्द्रीय अस्पतालहरूमा आकस्कि सेवा निःशुल्क बनाउने उद्देश्यले मस्यौदा लेखन अन्तिम चरणमा पुगेको बताइएको छ । सरकारको नीति तथा कार्यक्रममा गरिब तथा विपन्न वर्गलाई केन्द्रीय अस्पतालबाट प्रारम्भिक चरणको आकस्मिक स्वास्थ्य सेवा निःशुल्क उपलब्ध गराइने उल्लेख छ । सोही कार्यक्रम कार्यान्वयनका लागि मस्यौदा लेखन कार्य अन्तिम चरणमा पुगेको छ । स्वास्थ्य सेवा विभागअन्तर्गत उपचारात्मक महाशाखाका प्रमुख डा. तारानाथ पोखरेलको संयोजकत्वमा आकस्मिक स्वास्थ्य सेवा निःशुल्कसम्बन्धी मस्यौदा तर्

२९ असार २०७७ ललितपुर । आज थप १४४ जनामा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको छ । यो संख्यासंगै नेपालमा कोरोना भाइरस संक्रमितको संख्या १६ हजार ९ सय ४५ पुगेको छ । प्राप्त जानकारी अनुसार पछिल्लो २४ घण्टामा थप १७०५ जना उपचारपछि निको भएर डिस्चार्ज भएका छन्। यो सहित डिस्चार्ज हुनेको संख्या १० हजार २९४ पुगेको छ। कुल संक्रमितमध्ये ३८ जनाको मृत्यु भएको छ।

सुरेश चन्द चीनको वुहानबाट सुरु भएको कोरोना भाईरसको संक्रमण २०७६ माघ ९ गते नेपालमा देखा प¥यो । वुहानबाट फर्किएका एक पुरुषमा कोभिड – १९ को पहिलो संक्रमण पुष्टि भएको थियो । जुन केस दक्षिण एसियामै देखा परेको पहिलो केस पनि थियो । यतिखेर सम्म, यसले विश्वव्यापी महामारीको रूप लिने संकेत देखाई सकेको थियो । सरकारलाई तत्काल सावधानी अपनाउन झकझक्याउन यो केस प्रयाप्त थियो । सरकारले माघ १४ गते रसुवागढी नाका त बन्द ग¥यो, तर एकमात्र अन्तरराष्ट्रिय हवाई नाकामा कडाई गर्न सकेन । फागुन २४ देखि चैत्र १७ गते सम्मका लागि कोरोना भाईरसबाट आक्रन्त ५ प्रमुख राष्ट्र चीन, दक्षिण कोरिया, जापान, ईटाली र इरानबाट आउने यात्रुलाई अनअराईभल भीषा बन्द ग¥यो, तर पूर्ण रूपमा हवाई नाका बन्द गर्न सरकार चैत १ गते सम्म पर्खियो । यही बीचमा नेपाल सरकार, मन्त्रिपरिषद्को २०७६ फागुन १८ को निर्णय अनुसार उपप्रधानमन्त्री तथा रक्षा मन्त्री

२०७७ असार २८ २५ वर्षीया महिलालाई पहिलो बच्चा जन्माउनका लागि ३५ हप्ताको गर्भावस्थामा अस्पताल ल्याइन्छ। बच्चाले खेल्ने पानी अत्यन्त कम भएकोले तुरुन्त शल्यक्रिया गरी बच्चा जन्माउनुपर्ने हुन्छ। शल्यक्रियापूर्व गरिने सम्पूर्ण जाँच गरी आमालाई शल्यक्रिया कक्षमा लगिन्छ। साधारणतयाः अन्य धेरै बच्चा पेट चिरेर निकालिने शल्यक्रिया जस्तै यसमा पनि ढाडदेखि तल मात्र बेहोस पारी शल्यक्रिया गरिन्छ। करिब एक घन्टा लगाएर शल्यक्रिया सफल हुन्छ। बिरामी केही समय निरीक्षणको लागि पिएसियु (पोस्ट एनेस्थेसिया केयर युनिट) मा राखिन्छ। यसबीचमा बिरामी एकदमै रिसाउने, कराउने, उफ्रिने भई अक्सिजन स्याटुरेसन कम हुन थाल्छ। अक्सिजन स्याचुरेसन भनेको शरीरको रातो रक्तकोषले कति मात्रमा अक्सिजन बोकेको छ, त्यसलाई जनाउँछ। साधारणतयाः यो ९५ प्रतिशतभन्दा माथि हुने गर्छ। बिरामीले राम्ररी श्वास फेर्न नसक्दा ७५ प्रतिशतसम्म गिरावट आउँछ।

असार २८, २०७७ काठमाडौं – नेपालमा शनिबारसम्म कोरोना भाइरस संक्रमितको संख्या १६ हजार सात सय १९ पुगेको छ । जसमध्ये आठ हजार चार सय ४२ जना उपचारपछि डिस्चार्ज भएका छन् । डिस्चार्ज भएका घर फर्केका यी व्यक्तिमध्ये फेरि कोही व्यक्ति संक्रमित भएर उपचारका लागि अस्पताल भर्ना भएका छन् त ? स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. जागेश्वर गौतमका अनुसार उपचारपछि डिस्चार्ज भएका कसैलाई पनि पुनः संक्रमण देखिएको छैन । ‘डिस्चार्ज भएर गएका कसैलाई पनि पुनः कोरोना संक्रमण देखिएको छैन ।’ सरुवा रोग विशेषज्ञ डा.शेरबहादुर पुनको भनाइ पनि यस्तै छ । ‘संक्रमितमध्ये डिस्चार्ज भएका कसैलाई पनि पुनः संक्रमण देखिएको छैन,’ डा. पुन भन्छन् । संक्रमणपछि उपचार पाएर डिस्चार्ज भइसकेका व्यक्तिलाई पुनः संक्रमणले छुन्छ कि छुँदैन ? यसमा भने विज्ञहरुको मत बाझिएको छ । एकथरी विज्ञहरु एकपटक संक्रमित भएर गइसकेपछि शरीरमा एन्ट

२७ असार२०७७ लक्ष्मी उप्रेती मेचीनगर ÷ मेचीनगर नगरपालिकाको स्वास्थ्य शाखाले चालु आर्थिक वर्ष २०७६÷०७७ को पूर्णखोप सुनिश्चितता तथा दीगोपना कायम सम्बन्धि सञ्चालित कार्यक्रमको प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको छ । मेचीनगर नगरपालिका २०७५ असार ७ गते विधिवतरुपमा पूर्णखोप नगरपालिका घोषणा भईसकेको छ । प्रजनन कार्य सम्पूर्ण जीवित प्राणीको नियमित प्रक्रिया भएको हुनाले बच्चा जन्मिने कार्य जारी रहने र एकपटकको घेषणाले भावी बालबालिका नसमेटिने हुदाँ यस्ता कार्यक्रमहरु नियमित नभए घोषणा औपचारिकतामा मात्र सिमित रही धेरै बालबालिकाहरु विभिन्न खोपबाट बञ्चित हुन सक्ने र अहिले विश्वमा महामारीकारुपमा रहेको नोवल कोरोना भाइरस कोभिड १९ जस्ता अनेक रोगको महामारीको प्रवल सम्भावना रहने हुँदा खोप कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिनुपर्नै शाखा सहसंयोजक तथा स्वास्थ्य अधिकृत रामनारायण यादवले जानकारी दिए । स्वास्थ्य संस्थाबाट प्रदान

२०७७ असार २७ कुनै पनि देशका स्वास्थ्य सूचकमध्ये सबैभन्दा महत्वपूर्ण सूचक हो, मातृमृत्यु। स्वास्थ्यका सबै सूचक धेरै राम्रो भएर मातृमृत्यु बढी देखिएको छ भने अन्य सूचकको कुनै अर्थ रहँदैन। नेपालमा सुरक्षित मातृत्व कार्यक्रम अनुसार गत आव २०७५/०७६ मा देशभरि गर्भवती अवस्थामा १५ जना, प्रसूति अवस्थामा २६ जना र सुत्केरी अवस्थामा ५७ जना आमाको र ६८० जना नवशिशुको मृत्यु भएको छ। देशभरिका अस्पतालबाट प्राप्त प्रतिवेदन अनुसार ६२ जना आमाको गर्भका कारणले र १२६८ जना नवशिशुको मृत्यु भएको प्रतिवेदन प्राप्त भएको छ। हाल नेपालमा ७५३८६६ जना अनुमानित गर्भवती छन्। यहाँ प्रजनन स्वास्थ्यका बारेमा धेरै अध्ययन र सर्वेक्षण भएका छन्। ती अध्ययन अनुसार महिला सुरक्षा र कार्यस्थलमा तिनीहरूको प्रजनन स्वास्थ्य नेपालका लागि चुनौती भएको छ। कार्यस्थलमा गर्भावस्था सम्बन्धी स्वास्थ्य समस्याहरूलाई सम्बोधन गर्नु मातृ र शिशु स्वा

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले २०७७/३/२२ मा सूचना जारी गरी यस आर्थिक वर्षमा पुन: एक पटक संघीयतामा स्वास्थ्य प्रणाली कस्तो हुने भन्ने विषयमा छलफल गरी तीन वटै तहमा रहेको स्वास्थ्य प्रणाली पुनर्संरचना गरिने जनाएको छ। यसै सिलसिलमा स्वास्थ्य क्षेत्रको पुन:संरचना मस्यौदामा तीन दिनभित्रै सुझाव मागेको हुँदा हतारमै भए पनि एक युवा जनस्वास्थ्यकर्मीको ज्ञान र अनुभवले मनमा आएका केही सुझाव खुला बहस होस भन्ने मनसायले तयार गरेको छु। सबैभन्दा पहिला स्वास्थ्य मन्त्रालयले तयार गर्ने नीति, योजना तथा विशेष किसिमका दस्तावेजहरुलाई कहिल्यै पनि खुला बहस गरेर सल्लाह-सुझाव लिने प्रचलनको विकास हुन सकेको छैन। स्वास्थ्य मन्त्रालयले बनाउने नीति तथा यस अगाडि बनाइएको संरचना पनि केही सीमित विज्ञहरुको लामो बहस छलफल मात्र गरेर पास गरिएको हुँदा धेरै किसिमका गुनासा तथा असन्तुष्टिहरु भेटिएका छन र जनताले चाहेको संघीयताले

असार २६, २०७७ काठमाडौं – नेपालमा कोरोना भाइरस संक्रमण देखिएकामध्ये ९९ प्रतिशत लक्षणविहीन रहेको पाइएको छ । त्यस्तै, कुल संक्रमितमध्ये ९७ प्रतिशत विदेशबाट फर्किएका छन् । नेपालमा बिहीबारसम्म १६ हजार ५ सय ३१ जनामा संक्रमण पुष्टि भएको छ । जसमध्ये १६ हजार ३ सय ६६ जनामा कोरोनाको कुनै पनि लक्षण देखिएको छैन । संक्रमितमध्ये १६ हजार ३५ जना विदेशबाट आएका छन् । स्वास्थ्य सेवा विभागअन्तर्गत इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका निर्देशक डा. वासुदेव पाण्डेका अनुसार संक्रमितमध्ये ९९ प्रतिशत लक्षणविहीन र ९७ प्रतिशत विदेशबाट फर्किएका (आयातित) छन् । यसरी हेर्दा हाल आइसोलेसनमा उपचाररत संक्रमितमध्ये ८ हजार ५ सय १६ जना लक्षणविहीन रहेका छन् । इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका निर्देशक डा. पाण्डेले भने, ‘समुदायमा संक्रमण अझै फैलिएको छैन । संक्रमितमध्ये ८७ प्रतिशत पुरुष १५ देखि ५४ वर्ष उमेर समूह